“Elke ondernemer moet zich afvragen; waarom heb ik nog geen mentor?”
De mentor, overal buiten het Harry Potter-universum zou het iets moeten zijn dat je als ondernemer met beide handen aangrijpt. Het bewijs komt uit Boston. De hoofdstad van Massachusetts is gevestigd in de top vijf startup-ecosystemen van de wereld. Uiteraard door de aanwezigheid van Harvard en MIT. Maar er is nog een reden. Mentoring, zo viel Paula Bijvoets, programmamanager Entrepreneur Mentoring Service (EMS) sinds 2017, op. “In Amerika heeft werkelijk iedereen een mentor. Ook een CEO van Bose. Om te kijken wat wij hiervan konden leren zijn we in de schoolbanken gaan zitten op MIT en hebben we de methodiek meegenomen naar huis.” Hierdoor heeft Friesland het enige MIT-programma van West-Europa. Reden genoeg om aan Paula en Luca Arbouw (lead mentor) te vragen wat EMS inhoudt en wat jij er als ondernemer aan hebt!
Een mentor, geen coach of adviseur
Luca Arbouw is ondernemer, investeerder, financier en dus lead mentor bij het EMS-programma. “Waarom ik het doe? Ik heb in 2017 mijn zaken verkocht en zit nu in de giving back-fase. Zelf was ik graag in de gelegenheid gesteld om een mentor te krijgen. Iemand die kennis aangeeft, niet erin duwt. Ik denk dat wanneer je als ondernemer eerlijk bent, je bewust bent van het feit dat je niet alle takken van je bedrijf beheerst. Dus ga je hulp zoeken. Die hulp is vaak betaald, in de vorm van een adviseur of coach. Als ik naar mezelf kijk, dan zie ik dat ik iemand gemist heb die met mij kan brainstormen en de juiste vragen stelt; mij hielp om op een autodidactische wijze te groeien. Dus niet iemand die je in dienst neemt en tegen betaling roept: links, rechts, links, rechts, maar iemand die zorgt dat jij het zelf leert. Als mentor vertellen we dus niet wat iemand moet doen, maar bespreken we de mogelijkheden en laten we een ondernemer zelf nadenken. En dus groeien.”
Friesland is geen Boston
Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg. Een uitspraak die vaak als label op de Friese mentaliteit gedrukt wordt. “Mentoring is daarom nog steeds best een dingetje hier”, vertelt Paula. “Zelf heb ik van kleins af aan al geleerd dat het niet iets geks is, maar juist goed om naast je directe omgeving een rolmodel te hebben om je aan op te trekken en vragen te stellen. Als mens én als ondernemer. Toch snappen we zelf ook dat Friesland geen Boston is. Dus keken we hoe we het EMS-programma konden aanpassen aan het Friese klimaat.”
Innovatie als boost voor de Friese economie
“Goed om te vertellen is dat het programma kosteloos is. In de kern koppelen we een mentorteam aan een ondernemer die zoekt naar strategische ondersteuning. Niet voor praktische vraagstukken dus. Dat groepsonderdeel is uniek, meestal krijg je namelijk één mentor aangewezen. Met meerdere mentoren heb je een hele andere synergie én een veel groter netwerk. Om als ondernemer in aanmerking te komen voor het programma moet je al in bedrijf zijn. We vragen dus of je al omzet hebt en het liefst ook personeel. Daarnaast kijken we naar strategie en schaalbaarheid. Ben jij een innovatieve ondernemer die wil groeien en de Friese economie een boost wil geven? Dan kijken we tijdens een intakegesprek of je past bij het programma. Vervolgens pitcht Luca de case en het vraagstuk bij de andere mentoren, in totaal 33. En vanaf daar gaat het eigenlijk heel Amerikaans; met show of hands, wie wil bij dit project aansluiten? Zo vormen we op een hele natuurlijk wijze een team van mentoren.”
Elke ondernemer groeit
Luca: “Ik denk echt dat mentoring doorslaggevend is om te groeien. Je krijgt een stuk bewustwording. Hierdoor hebben wij ook iedere keer weer een mentee die groeit. Dat kan in de vorm van meer fte’s of omzet, maar ook dat je een hele andere weg inslaat. Er zijn ondernemers die honderd uur per week werken. Heel eerlijk, die zijn er over vijf jaar niet meer. Die werken zich kapot. Als zo’n ondernemer hier bewust van wordt en zijn tijd effectiever indeelt, ga je misschien niet vooruit in omzet of winst, maar heb je per saldo wel succes. Doorslaggevend dus, maar ook een beetje pover als je als ondernemer denkt dat je het niet nodig hebt. Echte ondernemers voelen de behoefte.”
Heb jij al een mentor?
Luca: “Ik had laatst een keer een gesprek met een ondernemer. Die had een duurzame missie. Nou is duurzaamheid best wel een commercieel modewoord geworden, net als circulariteit. Maar ik kon hem niet betrappen op een stukje commercialiteit. Duurzaamheid was echt zijn drijfveer. Ik was onder de indruk en dacht: jouw drive is niet alleen maar omzet en winst maken, maar ook een steentje bijdragen aan de toekomst. En dit is maar één van de vele voorbeelden uit het programma. Ik ben echt versteld van het commitment bij zowel de mentoren als mentees.”
“33 mentoren, eigenlijk geen uitstroom, een mooi netwerk en elke ondernemer die in het programma heeft gezeten is in omzet gigantisch gegroeid of heeft een betere focus waardoor-ie gelukkiger is geworden. Ja, dat zijn toch wel mijn highlights”, vult Paula aan. “Ons doel is om de Friese economie en werkgelegenheid te stimuleren terwijl we innovatie hier houden. En natuurlijk ondernemers helpen met hun groeiambitie.”
“Mijn stiekeme ambitie is dat een groot gedeelte van de startups en het mkb in Friesland weten dat we er zijn en een keer met ons in gesprek gaat. Want elke ondernemer moet zichzelf gaan afvragen: waarom heb ik nog geen mentor? En als ze die zoeken horen we het graag. Tenminste, als je echt tot de juice durft te gaan. Het is hier nou eenmaal geen thee- en koffiedrinkshow” lacht Luca.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Founded in Friesland.